Dizel Partikül Filtresi
(DPF) Nedir?

Dizel Partikül Filtresi; dizel araçlardaki egzoz sistemlerinde yer alan ve çevreye zararlı gazların ayrıştırılması amacıyla kullanılan bir sistemdir. Partikül filtresi, yakıtın yanması sonrası oluşan kurum ve zararlı gazları
tutmak için tasarlanmış, çevreye daha az zarar veren bir yapılanma
için geliştirilmiştir. Dizel partikül filtresi, belirli aralıklarda yüksek sıcaklık üreterek
kendisini temizleyebilen bir çalışma prensibi ile dizayn
edilmişlerdir. Ancak, çeşitli sebeplerle tamamen dolan filtrelerde bu sistem çalışamaz
duruma gelmektedir. Temizleme sisteminin çalışmaması sonucu partikül
filtresinin tamamen dolması durumunda, araç üzerinde yer alan
gösterge yanarak sürücüyü uyarmakta ve partikül filtresi temizliği ya da parça değişimi yapılması için uyarı vermektedir.

Motorlu araçlarda yanan
Dizel Partikül Filtresi İkaz Işığı

Dizel Partikül Filtresinin tıkanmasının çeşitli sebepleri olmakla birlikte,
belli başlı nedenler şunlardır: Kalitesiz yakıt, Motor yağından oluşan kurum, Motorda yer alan kirli parçalar, Aracın sürekli olarak düşük devirde
kullanılması nedeniyle, kendiliğinden
temizleme sisteminin çalışmaması.

Filtrenin amacı içerisindeki silisyum karbür (SiC) egzozdan dışarı salınan zehirli gazları filtreleyerek egzozdan dışarıya daha da az zehirli gaz
çıkmasına yardımcı olur. Böylece doğaya daha az miktarda zararlı gaz salınımı yapılmış olur. Egzoz sistemi, motor devri, aracın çalışma
süresi gibi değişkenlerle ısınarak ( 600 – 700 derece ) içerisindeki kurum tepkimeye girer, yakılır ve böylece filtre kendiliğinden temizlenmiş
olur. Kısa mesafe sürüşlerde ya da soğuk havalarda bazı zamanlar egzoz sistemi filtreyi temizleyecek sıcaklığa ulaşamaz, bu gibi durumlarda
dpf sıvısı dediğimiz sıvı filtre sistemine enjekte edilerek
tepkime için gereken ısı düşer ve böylece daha düşük sıcaklıklarda filtre temizlenmiş olur. Araçlarda görülen ‘dpf sıvısı azaldı, partikül sıvısı az,
katkı sıvısı kritik seviyede’ gibi hatalar bu dpf sıvısının azalmasından meydana gelir.  

…

Dizel Partikül Filtresi
Temizliği

Yüksek Isıyla
Kendi Kendine Temizleme

Yüksek ısıyla dizel partikül filtresi temizliği her araçta kendiliğinden gerçekleşen bir süreçtir. Dizel partikül filtresinin belirli düzeyde yüksek ısıya erişmesi ve bu seviyede kalması durumunda, içindeki
kurum yakılarak dışarı atılmaktadır. Elbette, ihtiyaç duyulan yüksek ısı seviyesine erişmek çok kolay olmaz. Araçtan araca farklılık göstermekle birlikte, ortalama 2000 – 2500 devir aralığında yaklaşık
yarım saat çalışması durumunda gerekli sıcaklık seviyesine ulaşılabilmektedir.

Büyük şehirlerde yoğun trafik ve küçük yerleşim yerlerinde ise kısa mesafede araç kullanımı nedeniyle istenilen devir ve ısıya erişilmesi mümkün olmadığı için, aracın dizel partikül filtresi hiç temizlenmeyebilir bile.

Bazı araçlarda, dizel partikül filtresinin hem girişinde hem de çıkışında boru bulunmaktadır. Borulardan ilki partiküle giren egzoz gazının miktarını ölçmekte ve diğeri de dizel partikül filtresinden çıkan gazı ölçmektedir. Çıkan gaz basıncının giren gaz basıncından düşük olması durumunda, sistem tarafından partikül filtresini temizlemek için motora sıvı kimyasal madde gönderilmektedir. Gönderilen sıvı madde motor içinde yakıtla birlikte yanmakta ve böylece motorun ısısı hızlıca yükseltilerek partikülün temizlenmesi sağlanmaktadır.

Bilgisayar ile Yenilenme (Rejenerasyon) Sistemi
Çalıştırılarak Partikül Filtresini Temizleme

Dizel partikül filtresini (DPF) bu işlem için hazırlanmış ve bilgisayar ile kontrol edilen cihazlara bağlayarak yenilenme (rejenerasyon) sistemini
çalıştırabilirsiniz. Bu işlemin temel çalışma prensibi; yukarıda bahsedilen yüksek devirde uzun süreli çalıştırma sırasında gerçekleşen temizleme
yöntemiyle aynıdır. Ancak, partikülün ısı derecesinin ve diğer çeşitli ayrıntıların bir ekran üzerinden takip edebilmesi nedeniyle, daha elverişli
bir yöntemdir.

Makine ile Dizel Partikül Temizlenmesi

Kullandığı makine, özellikle dizel araçlarda bulunan tıkanmış dizel partikül filtresi ve katalitik konvertörün ilaçlı sıcak su ile temizlenmesi
amacıyla tasarlanmıştır. Temizleme süreci şu şekilde çalışmaktadır:

• Makine, sıcak ve soğuk olmak üzere iki kademeden oluşmaktadır. 3000 Watt’lık bir rezinstansla, haznedeki su 20 dakikada 85 santigrat dereceye çıkartılmakta ve içine yeterli miktarda ilaç ilave edilmektedir.
• Bir motor yardımıyla emilen ilaçlı sıcak su borulardan ve partikul içinden geçirilmekte ve aynı zamanda, partikül filtresine su debisi kadar çarpma işlemi uygulanmaktadır.
• Partikül filtresinden çıkan ilaçlı su süzgeçten geçerek tekrar sıcak su haznesine ulaştırılmaktadır. Bu döngü temizlik bitinceye kadar devam etmektedir.
• Temizleme işleminin bitmesinin ardından, durulamak işlemi için şehir şebekesinden makineye bağlanan su, aynı yollardan geçerek soğuk su haznesine boşalmakta ve haznenin tahliye kısmından makina dışına atılmaktadır.
• Yukarıdaki süreçlerin ardından, partikül filtresi içinde bulunan mikro gözeneklerin kurutulması işlemi, hava üreten bir kompresörle yine makine üzerinde gerçekleşmektedir.

Tarif edildiği gibi temizlenen araçların orjinal sistemini değiştirmeden;

• Orjinal Dizel Partikül Filtresinin (DPF) geri kazanılması
• Emisyon salınımın standart seviyeye gelmesi,
• Aracın çekiş gücünün artması,
• Yüksek düzeyde yakıt tasarrufu,
• Turbonun daha sağlıklı çalışması,
• Oksijen sensörü arıza lambasının sönmesi sağlanmaktadır.